Meslek Hastalığı çalışan emekçilerin, uzun süreler aynı tempoda ve aynı işi yapmaktan dolayı işin niteliği ve yapılış şekli nedeniyle oluşmaktadır. Yapılan iş insan vücudunu etkilemekte ve meslek hastalığı dediğimiz sadece yapılan meslekten dolayı ortaya çıkmakta ve neden olmaktadır. Bu durumda ise meslek hastalığına yakalanan kişi açısından maddi tazminat ve manevi tazminat talep edebilme hakkı ortaya çıkmakta ve çalışanlar tarafından bu hak kullanılmaktadır. Bu hastalık üzerine açılan tazminat davaları, çalışanın uğradığı iş gücü kaybının ve yaşanan olumsuz durumları tazmin edebilmek için açılan bir dava türüdür.
Meslek Hastalığı Nedir?
Meslek hastalığının tanımı;
İş Kanununda ; “Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir.” Şeklinde yapılmıştır.
İş Kanunu
İş kanununun tam metni için tıklayınız.
Meslek Hastalığının Şartları Nelerdir?
Çalışanın her hastalığı meslek hastalığı olarak kabul edilmemektedir. Hastalığın meslek hastalığı olarak kabul edilebilmesi için bazı şartların varlığı gerekmektedir. Bu şartlar şu şekildedir;
1-) İşçilik Şartı
5510 sayılı kanun, meslek hastalığı nedeniyle hak sahibi olabilecek kişi olarak “sigortalı” olan işçiyi göstermiştir. Ancak, işçi sigortalı olmasa bile, çalışması ve meslek hastalığı kurumca başka türlü tespit edilmediği takdirde, meslek hastalığı tespit davası açılarak hem sigortalılığın hem de meslek hastalığının tespit edilmesi mümkündür.
2-) İşin Yürütümü Sırasında Oluşması Şartı
Meslek hastalığı (hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik hâli) ile işçinin görev tanımına giren işin niteliği arasında bir nedensellik bağı bulunmalıdır.
3-) Süre Şartı
Meslek hastalığı işçinin belirli bir süre devamlılık arz eden çalışma sürecinde ortaya çıkmalıdır. Ani gelişen olaylar sonucunda ortaya çıkan bedensel ve ruhsal rahatsızlıkların ortaya çıkması “iş kazası” olarak nitelendirilir. Bu nedenle bir bulgunun meslek hastalığı olarak kabul edilebilmesi için yavaş yavaş ortaya çıkması gerekmektedir.
4-) Hastalık Şartı
Meslek hastalığı, Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Yönetmeliği ve Tüzüğü’nde yer alan hastalıklardan olmalıdır. Hastalık, işçiyi bedensel veya ruhsal açıdan etkileyerek bir engelliliğe yol açmalıdır. SGK sağlık raporuyla veya mahkemede açılan bir tespit davasıyla saptanmalıdır. Yönetmelikte belirlenmiş hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmaması hususunda çıkabilecek uyuşmazlıklar, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır.
Meslek Hastalıkları Nelerdir?
Meslek hastalıkları Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü’nün 5. maddesinde tasnif edilerek aşağıdaki ana başlıklar halinde düzenlenmiştir:
Baş arızaları (kafa kemikleri, nöroloji, nöröşirürji, psikiyatri arıza ve hastalıkları), göz arızaları, kulak arızaları, yüz arızaları, boyun arızaları, göğüs hastalıkları, omuz ve kol arızaları, el bileği ve el arızaları, el parmakları arızaları, omurga arızaları, karın hastalık ve arızaları, pelvis ve alt ekstremite arızaları, endokrin, metabolizma kollagen doku, periferik damar hastalıkları, hematolojik ve romotoid hastalıklar, deri arızaları ve yanıklar meslek hastalıklarından sayılmıştır.
SSSİT
Bu hastalıklar dışında rahatsızlıkları olan ve meslek hastalığı olduğu düşünülen hastalıklar için son karar yeri Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu‘dur.
Meslek Hastalıkları Nasıl Tespit Edilir?
Meslek hastalığı sonucunda, bu hastalığı yakalanan işçinin meslekte, güç kaybının hangi oranda olduğunun tespitinin yapılması tazminatı belirleme açısından önemlidir. Çünkü bu oran, sigortalıya Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından gelir bağlanıp bağlanmayacağını belirlemekte, bağlanacaksa miktarını, maddi ve manevi tazminat davası sonucunda verilecek tazminat miktarı ile doğrudan ilişkilidir. İş veren meslek hastalığına yakalanan işçinin durumunu öğrenmesinden itibaren 3 iş günü içerisinde, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile ilgili kuruma bilgi vermek ve bu durumu bildirmek zorundadır.
Sigortalının çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına tutulduğu nasıl tespit edilir?
Sağlık Bakanlığı, Meslek Hastalıkları Hastaneleri veya devlet üniversitesi hastaneleri tarafından usulüne uygun olarak düzenlenen sağlık kurumu raporu ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu SGK Sağlık Kurulu tarafından tespit edilir. Olayın meslek hastalığı olmadığı sonucu ile veya maluliyet oranının düşük gelmesi sonucu ile karşılaşılması durumunda itiraz mercii Ankara’da bulunan SGK Yüksek Sağlık Kuruludur. Kurul’un verdiği karar SGK tarafından bağlayıcı nitelikte olacaktır.
İşçinin hastalığının SGK tarafından meslek hastalığı kabul edilmediği durumlarda işçi, iş mahkemesine meslek hastalığının tespiti amacıyla dava açabilir. Dava hem işverene hem de SGK’ya karşı açılmalıdır.
Meslek hastalığı nedeniyle tazminat davası açma hususundaki zamanaşımı süresi faalin ve zararın öğrenilmesinden itibaren 10 yıldır. Buradaki zarar kapsamı geniş yorumlanmalıdır.
Hem işverenler hem de çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilinçli olmalı ve iş yerindeki riskleri en aza indirgemek için işbirliği yapmalıdır. Bu şekilde, çalışanların meslek hastalığına karşı korunması ve tazminat haklarının korunması sağlanabilir.
Hangi hastalıklar meslek hastalığına girer? Meslek hastalığı tazminatları ne kadar? Meslek Hastalıkları Yönetmeliği, Meslek hastalığından dolayı ne kadar tazminat alabilirim? gibi bir çok soruya uzman avukat kadromuzdan bilgi alabilirsiniz. İzmir Meslek Hastalığı Avukatı arıyorsanız Bayraklı Avukat Büroları arasında bulunan büromuzdan bilgi alabilirsiniz.
